FAQ – de ons meest gestelde vragen

Mantelbuizen of kabelbeschermingsbuizen dienen twee doelen. Het eerste is om de kabels die er doorheen lopen te beschermen tegen beschadiging. Het tweede is om het vervangen of toevoegen van kabels te vergemakkelijken. Door kabels in mantelbuizen te leggen hoeven obstakels dan niet afgebroken te worden en hoeft vaak de grond niet eens open wat veel werk en overlast scheelt. In Nederland is het verplicht om kabels in een kabelbeschermingsbuis te leggen vanwege de vele graafwerkzaamheden en de beperkte ruimte daarvoor. In het druk bewoonde Nederland raakt de grond, zeker in stedelijke gebieden, overvol. Met beschermende mantelbuizen voorkomen we onnodige graafschade en mogelijk vervelende gevolgen voor de samenleving plus de daaruit voortvloeiende kosten.

Hoe diep de buizen komen te liggen is vooral afhankelijk van de projectsituatie en of de kabels op een later moment weer uit de grond moeten of blijven liggen. Gangbaar is een diepte van 60cm. In de regel geldt; hoe ondieper de kabels in de grond liggen, hoe meer de mantelbuizen te lijden hebben van bijvoorbeeld verkeer dat eroverheen rijdt. Uiteraard heeft PION Kunststoffen kabelbeschermingsbuizen of andere oplossingen op de benodigde sterktes voor elke diepte.

Meestal liggen kabels alleen bovengronds bij infrastructuurwerkzaamheden zoals aanleg of onderhoud. Of in de spoorsector bij Fase 0-werkzaamheden.

Kabels worden bij werkzaamheden bovengronds gebracht en zijn daarmee zichtbaar zodat graafschade en daarmee de kans op uitval van elektriciteit en data (en dus vervelende gevolgen voor de samenleving) beperkt worden. Het inpakken en daarmee goed beschermen van deze kabels door robuuste deelbare mantelbuizen is vanzelfsprekend erg belangrijk.

Elektrakabels moeten, vanwege het risico op persoonlijk letsel, altijd in een kabelbeschermingsbuis gelegd worden. Voor datakabels is dit niet verplicht, maar wel verstandig. Er zijn tegenwoordig zoveel bedrijven, organisaties en instanties van die data afhankelijk dat beschadiging en daardoor uitval enorme gevolgen heeft, ook financieel.

Hoe sterk een mantelbuis of kabelbeschermingsbuis moet zijn is afhankelijk van de situatie waarin hij gebruikt wordt. Kunststof mantelbuizen zijn er in verschillende wanddiktes en die wanddikte beïnvloedt de stijfheid van de beschermingsbuis. Die stijfheid wordt in Europa weergegeven met een SN-waarde, wat staat voor nominale ringstijfheid. Deze nominale ringstijfheid wordt gemeten in kN/m2. Dit is de kracht die nodig is om de buis 3% in te drukken.

De meest voorkomende klasses zijn SN4 en SN8. Een mantelbuis met stijfheid SN4 past in een situatie waar alleen voetgangers en licht verkeer voorkomt en wordt regelmatig toegepast. Mantelbuizen met een ringstijfheid van SN8 weerstaan ook meer en zwaar verkeer waardoor dit voor de meeste grote infraprojecten de veiligste keuze is en wordt dan ook het meest toegepast. Wist je dat PION Kunststoffen ook (deelbare) mantelbuizen levert met een nog hogere SN klasse? Die zijn geschikt voor zeer zware belasting, bijvoorbeeld in de industrie, bij havens of op vliegvelden.

SDR staat voor Standard Dimension Rate en is de verhouding tussen de wanddikte van de mantelbuis en de diameter. Hoe lager de SDR-waarde, hoe dikker (en dus hoe sterker) de buis. Dit is dus ook een waarde waarmee je de sterkte van een buis kunt aangeven. De SDR klasse wordt eigenlijk voornamelijk bij HDPE buizen gebruikt, een buisdiameter 110mm met een SDR11 klasse heeft een wanddikte van 10mm.

Er zijn ontzettend veel soorten mantelbuizen; materiaal, kleur, lengte, diameter, sterkte (en daarmee toepassingsgebied), legmethode etc. Als we het hebben over uiterlijk heb je twee varianten, namelijk gladde mantelbuizen uit één stuk en deelbare mantelbuizen.
De meest gebruikte aanlegmethoden zijn in een open sleuf (je graaft en legt de mantelbuis in deze open ruimte en dicht deze later af met zand) of de gestuurde boring (je trekt de mantelbuis door een vooraf geboorde holle ruimte naar een vooraf ingesteld punt).
De toepassing bepaalt in de meeste gevallen de materiaalkeuze en kleurstelling. Alle mantelbuizen zijn geschikt om in een open sleuf te installeren, maar voor een gestuurde boring worden zwaardere eisen gesteld. Er komt dan tenslotte veel kracht te staan op de buis. Daarvoor wordt dan ook meestal voor HDPE mantelbuizen gekozen.

Er zijn veel verschillende soorten kunststof, variërend in dikte, sterkte en duurzaamheid.
De meeste voorkomende is HDPE (high density polyetheen). PE is bestand tegen temperaturen van -40°C tot + 70°C. Bij lage temperaturen behoudt het zijn hoge slagvastheid en brokkelt of splintert het niet. PE is sterk bestand tegen chemicaliën wat het een uitermate geschikt materiaal maakt voor wegenbouw en railprojecten.
Een tweede veel voorkomende variant is PP (Polypropeen). PP heeft de laagste dichtheid van alle kunststoffen en blijft vormvast bij temperaturen tussen -15°C en 90°C. PP kunststof is daarnaast bestand tegen vrijwel alle gangbare oplosmiddelen en chemicaliën.
Tot slot nog PVC (polyvinylchloride). PVC is een stevige, vormvaste kunststof met een glad oppervlak, dat uitstekend is om te lijmen. Deze eigenschappen maakt PVC bij uitstek geschikt om te gebruiken voor PVC leidingsystemen.

Dat is geheel afhankelijk van de kwaliteit van het materiaal. Een mantelbuis van virgin (nieuw) materiaal is homogener en de kwaliteit daarvan stabieler. Deze buizen worden gemaakt van fossiele grondstoffen (aardolie). Gerecyclede mantelbuis is er in een grote range aan kwaliteiten. Hoe lager de kwaliteit, des te goedkoper de mantelbuis. Daarom raden wij bestekschrijvers altijd aan om de gewenste beschrijving functioneel te omschrijven. Dit voorkomt dat er bescherming ingekocht wordt die achteraf niet aan hun eisen voldoet.
In veel gevallen is een gerecyclede mantelbuis prima geschikt om te worden toegepast. Bovendien levert dit milieuwinst en financieel voordeel op. De gerecyclede mantelbuizen die PION Kunststoffen levert worden allemaal uitgebreid getest en voldoen de SN cq SDR-klasse die als norm voor dat type geldt. De SN-klasse of SDR-klasse (of welke normering dan ook) geeft objectieve informatie omtrent de sterkte en dus de mogelijke toepassing. Vraag ons gerust om nader advies.

Gemiddeld bespaar je per kg mantelbuis van gerecycled kunststof 2 kg CO2. Dat is veel en daarom is PION Kunststoffen al jaren voorstander van het toepassen van de meest duurzame mantelbuis in de betreffende situatie. Want het kan vaker dan je denkt. Wij schatten in dat in 75% van de projecten gekozen kan worden voor gerecyclede mantelbuizen.
Met de PION PP klembuizen bespaar je per buis (en dus per meter) tussen de 3 en ruim 20 kg CO2 ten opzichte van zo`n zelfde buis gemaakt van kunststof van aardolie. (afhankelijk van de diameter van de buis). Kies je voor de lichtere PP Klikbuis; dan bespaar je nog steeds tussen de 4 en bijna 8 kg CO2 ten opzichte van virgin materiaal (afhankelijk van de diameter van de buis).

Met de PION PP klembuizen bespaar je per buis (en dus per meter) tussen de 2 en ruim 13 liter ruwe olie ten opzichte van zo`n zelfde buis gemaakt van kunststof van aardolie (afhankelijk van de diameter van de buis). Kies je voor de lichtere PP Klikbuis; dan bespaar je nog steeds tussen de 2 en ruim 5 liter ruwe olie ten opzichte van virgin materiaal (afhankelijk van de diameter van de buis).

Mantelbuizen zijn in veel verschillende diameters verkrijgbaar en dus af te stemmen op welke en hoeveel kabels verwerkt moeten worden en de ruimte die er in de grond is. De meest voorkomende maatvoeringen zijn diameter 110, 125, 160, en 200 mm. PION Kunststoffen levert kabelbeschermingsbuizen in diameters tot en met 1100 mm. Maar ook gecompartimenteerde multikokers die erg handig zijn wanneer er weinig ruimte is en een hogere SN klasse nodig is.

Hoeveel kabels in een mantelbuis kunnen is afhankelijk van de dikte van de kabels en de inwendige diameter van de kabelbeschermingsbuis. Maar ook van het type kabel. Elektrakabels leg je niet met andere kabels (bijvoorbeeld data) in een buis om doorslagspanning te voorkomen.

De prijs van een mantelbuis is afhankelijk van de SN-klasse. Hoe hoger de SN-klasse, hoe dikker de wand en hoe meer materiaal er nodig is om de kabelbeschermingsbuis te maken. Daarnaast zit er verschil tussen gladde mantelbuizen (voor blijvend ondergronds gebruik) en deelbare mantelbuizen (voor tijdelijke bovengrondse bescherming of wanneer kabels na leggen alsnog bescherm moeten worden). Die laatste bestaan uit twee delen en worden dichtgemaakt met een klik- of klemsysteem. Deze deelbare beschermingsbuizen zijn bewerkelijker om te fabriceren dan gladde mantelbuizen en daardoor duurder, maar worden dan ook in verschillende situaties gebruikt. Het gebruik van een goede (deelbare) mantelbuis is sowieso altijd goedkoper dan het oplopen van kabelschade met uitval als gevolg.

Elektrakabels moeten, vanwege het risico op persoonlijk letsel, altijd in een kabelbeschermingsbuis gelegd worden. Voor datakabels is dit niet verplicht, maar wel verstandig. Er zijn tegenwoordig zoveel bedrijven, organisaties en instanties van die data afhankelijk dat beschadiging en daardoor uitval enorme gevolgen heeft, ook financieel.

Hoe sterk een mantelbuis of kabelbeschermingsbuis moet zijn is afhankelijk van de situatie waarin hij gebruikt wordt. Kunststof mantelbuizen zijn er in verschillende wanddiktes en die wanddikte beïnvloedt de stijfheid van de beschermingsbuis. Een mantelbuis met stijfheid SN4 past in een situatie waar alleen voetgangers en licht verkeer voorkomt en wordt regelmatig toegepast. Mantelbuizen met een ringstijfheid van SN8 weerstaan ook meer en zwaar verkeer waardoor dit voor de meeste grote infraprojecten de veiligste keuze is en wordt dan ook het meest toegepast. Wist je dat PION Kunststoffen ook (deelbare) mantelbuizen levert met een nog hogere SN klasse? Die zijn geschikt voor zeer zware belasting, bijvoorbeeld in de industrie, bij havens of op vliegvelden.

SN staat voor nominale ringstijfheid en wordt gemeten in kN/m2. Dit is de kracht die nodig is om de buis 3% in te drukken. De meest voorkomende klasses zijn SN4 en SN8.

Ultraviolette straling (UV) zorgt voor een verkleuring, maar heeft ook een negatief effect op de sterkte en daarmee de levensduur van alle soorten kunststof. De PP deelbare buizen worden gemaakt van gerecycled kunststof dat in de basis al UV-resistent is. Ze worden namelijk gemaakt van reststromen afkomstig uit bumperfabrieken. En bumpers moeten bij uitstek UV resistent zijn. Een hele prettige eigenschap want de deelbare buizen van PION Kunststoffen worden vaak jaren bovengronds toegepast. En dat kan dus gerust met een levensduur van minstens 20 jaar.

Kunststof buizen kunnen gerust vele maanden buiten opgeslagen worden. Toch is het verstandig om deze te beschermen tegen te lange blootstelling aan UV-straling. PVC mantelbuizen zijn minder goed bestand tegen UV dan reguliere HDPE volwand mantelbuizen. De kleur zwart is daarbij een groot voordeel. Andere kleuren (met name signaalkleuren zoals rood) worden eerder aangetast (slaan wit uit).
De deelbare mantelbuizen van PION zijn veel beter geschikt om langdurig buiten te liggen, daar zijn ze qua materiaalsoort juist op ontworpen en geproduceerd. Die kun je dus veilig langdurig in de buitenlucht gebruiken of opslaan.
Wil (of moet) je mantelbuizen langere tijd buiten opslaan? Raadpleeg dan je leverancier over hoe lang dit veilig kan en wat de gevolgen zijn voor de kwaliteit van je PVC of HDPE-mantelbuis.

Zwarte HDPE mantelbuizen kun je prima tot meerdere jaren buiten opslaan. Let wel op dat HDPE buizen op rollen of haspels met dunnere wanden (bv SDR klasse 17) door warmte (zomermaanden) van vorm kunnen veranderen (ovaliteit en knikgevaar). Dit geldt grotendeels ook voor PP buizen. Gekleurde PVC mantelbuizen worden sneller door UV aangetast (verkleuring). Over het algemeen is het lang opslaan van PVC buizen niet wenselijk. Deze kunnen ook prima maanden buiten staan, jaren raden wij niet aan.

Jazeker. De ø60, ø110 en ø160 mm PP deelbare klembuizen kan je via ons zusterbedrijf Rentinfra ook huren.

We hebben minimaal de benodigde hoeveelheid, de gewenste diameter en wanddikte en eventuele kleurstelling nodig. Daarnaast horen we graag waar je de buizen wilt toepassen en wat de installatiemethode is. Met die informatie kunnen we je het buistype en de kwaliteit offreren die daar het beste bij past. En gaat het om een aanbesteding of is er tijdsdruk op je project? Dan horen we dat ook graag, want dan kijken we meteen naar snelle beschikbaarheid en mogelijke alternatieven.